English tekst below
Op 22 mei is de
Tridens uit Scheveningen vertrokken naar de Centrale Noordzee voor de
makreeleisurvey. Ondertussen zijn we al weer vijf dagen verder en draait alles
aan boord zoals het hoort en loopt de survey voorspoedig.
Na 7 uur stomen zijn we op maandagavond eerst de
stroommeters gaan kalibreren. Toen bleek dat de stroommeters gekke waarden
weergaven en dat de interne stroommeter minder omwentelingen aangaf dan de
externe terwijl dit andersom zou moeten zijn. Onderwijl proberend dit probleem
op te lossen stoomden we verder naar het eerste station. Daar kwamen we om 11
uur op maandagavond aan. Het probleem met de stroommeters was nog niet opgelost
maar we zijn toch begonnen met de bemonstering. Het duurde uiteindelijk, na
vele stappen van allerlei dingen uitsluiten, tot dinsdagmiddag 3 uur voordat we
het probleem met de stroommeters opgelost hadden. Het bleek dat het in het
kastje, de zwarte doos (alleen in ons geval grijs van kleur, zie foto), waar de
stroommeterstanden in het laboratorium binnen komen, iets fout zat gemonteerd.
Gelukkig hebben we van bijna alles een reserve aan boord (je kunt op zee nu
eenmaal niet even naar de winkel om een nieuwe te halen), dus na het
installeren van een ander stroommeterkastje werkte alles zoals het zou moeten!
 |
| De stroommeterkastjes, links werkt niet zoals het hoort, rechts wel. Je moet het verschil maar kunnen zien. |
We varen in lijnen, zogenaamde transecten, van oost
naar west over de Noordzee, zodat we het hele paaigebied van makreel in de
Centrale en Noordelijke Noordzee bemonsteren, op zoek naar makreeleieren (zie
onderstaande kaartje). Iedere halve graad, iets meer dan een uur stomen met de
Tridens, hebben we een station. Op dat station nemen we een planktonmonster
waar we dan vervolgens de viseieren uit gaan halen.
 |
| Het geplande stationsgrid voor deze week. |
Naast de viseieren, nemen we ook monsters van
volwassen makreel. Hiermee kunnen we bepalen wat de verhouding is tussen
makreel mannetjes en vrouwtjes. Daarnaast nemen we van de vrouwtjes ook
monsters van de kuiten. Aan de hand van deze monsters kunnen we bepalen hoeveel
eitjes een vrouwtje afzet in de paaiperiode in 2017. Dinsdag middag voeren we
over een plek waar we de voorgaande survey in 2015 een vangst hadden van
makrelen. Op de sonar van het schip zagen we geen ‘geteken’, dus geen enkele
indicatie dat er vis was, maar we wilden toch even proberen of we iets konden
vangen. Vissen deden we dit keer met het grote pelagische net. Een vistrek van
een half uur. De hele tijd was er niks te zien op de gegevens van de sonar die
op het net gemonteerd is (de trawlsonar). Maar de laatste vijf minuten van de
trek zwom er vis het net in, welke het gedrag vertoonde dat we van makrelen
gewend zijn. En toen het net boven kwam bleken we inderdaad een mooie vangst
makreel te hebben. Het was een ‘schone’ vangst, dat wil zeggen dat er geen
andere vissoorten in de vangst zaten.
 |
| Makreel in het net en op de meetplank. |
In de vangst zaten ook ‘paairijpe’ makreel vrouwtjes,
dus makrelen waarvan de eieren klaar waren om binnen een paar uur gepaaid en
bevrucht te worden (zie onderstaande foto). Dit was exact wat we zochten. Deze
eieren hebben we zelf uit de kuiten gehaald en vervolgens bevrucht met de hom
van paairijpe mannetjes. Deze eieren hebben we ingezet in een experiment waarin
we de invloed van temperatuur op de ontwikkeling van makreeleieren bepalen
(later hierover meer).
 |
| Makreel kuit, de vele stippen zijn rijpe eieren, klaar om gepaaid te worden. |
 |
| Makreel eieren, 4 uur na bevruchting. Het gelige rondje is de oliedruppel in het ei, het bruine hoedje is de cel-klomp waaruit later de larf ontstaat, de cel-klomp ligt op de dooierzak. |
Zo stomen we
verder van station naar station. De bemonstering gaat dag en nacht door,
ongeacht of het Hemelvaartsdag is of niet.
Tridens left Scheveningen harbour on Monday
the 22nd of May, and headed for the Central North Sea to carry out
the mackerel egg survey. Meanwhile, we have been five days at sea things are
running they way they should and the survey is on its way.
After
7 hours steaming we planned to calibrate the flowmeters on Monday evening. It
appeared that the flowmeters were not functioning the way they should. We
received strange readings and the internal flow was lower compared to the
external, which should be the other way around. While trying to solve this
problem we steamed to the first station were we arrived at 23:00. The flowmeter
problem was not solved but we needed to start the sampling anyway. Eventually,
after many trial and errors we discovered the flowmeter problem, but only on
Tuesday afternoon. Some connections in the black box (in our case a
grey one, see picture), were the flowmeter revolutions arrive in the plankton lab,
were not connected the way they should. Luckily we have spares on board of
almost everything (as you can’t just get to the store for a spare at sea).
After installing a new box we were able to run the sampling as it should!
 |
| Black (actually grey) box for the flowmeter input. |
We are crossing the North Sea in transects going
east-west, covering the spawning ground of mackerel in the Central and Northern
North Sea (see map). Every half degree, about one hour steam with Tridens,
there is a plankton station to be sampled. From the plankton sample we collect
all the fish eggs.
|
| Planned sampling grid for this week. |
We not only collect
mackerel eggs, but also sample adult mackerel. From
these fish samples we can estimate the ratio between mackerel males and
females. Of the females we also take samples from the ovaries in order to
estimate the number of eggs one female produces in the spawning period in 2017.
Tuesday afternoon we passed a spot were during
the last mackerel egg survey in 2015 a nice catch of mackerel was caught. There
were no signs of fish on the sensors of the vessel, but we wanted to try anyway
and see if we got lucky. We did a half an hour tow with the large pelagic trawl.
For a long time we saw no fish on the trawl sonar (the sensor attach to the top
of the trawl). But the last five minutes of the haul we saw fish swimming into
the net, which showed the behaviour we know from mackerel. When
the trawl was back on board we had a nice ‘clean’ mackerel catch, without any
other fish in it.
|
| Mackerel in the trawl and on the measuring board. |
We had also caught spawning females, these are
females with developed eggs, ready to be spawned within the next hours (see
picture). This is exactly what we needed. We collected these eggs from the
ovaries and fertilized these with the sperm from spawning males. We
are using these artificially fertilized eggs in our egg development experiment
where we estimate the effect of temperature on the egg development of mackerel
(more on this experiment will follow later).
|
| Mackerel ovary, the spots are eggs ready to be spawned. |
|
| Mackerel eggs, four hours after fertilization. The yellowish spot is the oil droplet, the brown clump is the actual cel bundle from which the larvae will develop. The cel bundle is on top of the yolk sac. |
We are steaming from station to station and
sampling day and night, irrespective of any bank holiday.
